Krajowy Sekretariat Oświaty NSZZ Solidarność’80 Konfederacja przedstawioną „propozycje zmian w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli” z dnia 21.09.2021 r. odrzuca w całości.
Przekazany materiał nie uwzględnia wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Zdecydowanie nie akceptujemy przedstawionej nam koncepcji wydłużenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin pracy nauczycieli. Nie wyrażamy zgody na propozycje pozornych podwyżek uposażeń realizowanych kosztem zwiększenia tzw. „pensum”, ograniczenia niektórych świadczeń finansowych oraz utraty miejsc pracy, przy jednoczesnym braku wskazania środków w budżecie państwa przeznaczonych na podniesienie wynagrodzeń nauczycieli.
UZASADNIENIE
Jesteśmy zażenowani kolejnym projektem Ministerstwa odnoszącym się do zmian w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli z dnia 21.09.2021 r. Przedstawiona obecnie przez ministerstwo koncepcja zmian jest jeszcze bardziej niekorzystna dla nauczycieli niż wcześniejszy projekt zmian przedstawiony przez ministerstwo w maju br.
Naszym zdaniem propozycja Ministerstwa wprowadzająca „zmiany w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli” nie służy podniesieniu prestiżu nauczyciela, wręcz przeciwnie, jest wyrazem braku szacunku dla tej grupy zawodowej.
Odnosząc się do zmian systemu wynagradzania, Ministerstwo Edukacji i Nauki świadomie wprowadza w błąd opinie publiczną posługując się wyrażeniami kwot średniego lub przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli, ponieważ są to kwoty zawyżone. Do średnich wynagrodzeń nauczycieli wliczane są dodatki, których większość nauczycieli nie otrzymuje, albo otrzymuje okazjonalnie. W skład średniego wynagrodzenia wliczane są też dodatki funkcyjne i motywacyjne należne nie nauczycielom, a kadrze kierowniczej – dyrektorom i wicedyrektorom szkół, za pracę nienauczycielską. Obejmuje ono również świadczenia niewypłacane co miesiąc, takie jak dodatkowe wynagrodzenie roczne, świadczenia wypłacane raz na pięć lat, nagroda jubileuszowa czy świadczenia wypłacane incydentalnie.
Średnie wynagrodzenie nauczycieli zawiera wiele składników, których znaczna część na podstawie przepisów prawa pracy nie jest wynagrodzeniem i nie może być utożsamiana z comiesięczną wypłatą.
Przeciętne (średnie) wynagrodzenia nauczycieli, które przedstawia Ministerstwo to teoretyczny model, który dostarcza przede wszystkim wskazówek jednostkom samorządu terytorialnego by mogły w swoich budżetach zabezpieczyć kwoty na wypłaty dla zatrudnianych przez siebie pracowników – pedagogów.
Zatem omawiane przeciętne wynagrodzenie jest dla nauczycieli teoretyczną konstrukcją prawną (o czym przesądza art. 30 ust. 1 pkt 3 i 4 i art. 30a ustawy Karta Nauczyciela) a nie faktycznie wypłacaną co miesiąc pensją.
Z naszych informacji wynika, że w budżecie państwa na 2022 rok nie zostały ujęte dodatkowe środki finansowe na podwyżki dla nauczycieli, ukrywając przy tym, że zaplanowane podwyżki zostaną sfinansowane przez samych nauczycieli.
Z propozycji Ministerstwa wynika, że podniesienie wynagrodzenia nauczycielom i finansowanie wzrostu ich wynagrodzeń będzie kosztem likwidacji części ich należnej kwoty z tytułu ZFŚS, 1000 zł na start dla stażysty, kosztem części dodatku wiejskiego. MEiN zakłada również oszczędności na redukcji etatów wynikających ze zmniejszenia liczby uczniów i zwiększeniem czasu pracy nauczycieli (z wyjątkiem nauczycieli wychowania przedszkolnego).
Podniesienie o 4 godziny pensum nauczycielom jest jednoznacznym i czytelnym wskazaniem, że koszty za podwyżki płac sfinansują nauczyciele dodatkowo pracując o 4 godziny tygodniowo dłużej, a zmiany te będą skutkowały ruchami kadrowymi – zwolnieniami wielu nauczycieli.
Trzeba też sobie zdawać sprawę z tego, że w małych szkołach wiejskich wielu nauczycieli obecnie uzupełnia etat pracując i dojeżdżając do dwóch, trzech szkół. Przy zwiększeniu tygodniowego obowiązkowego czasu pracy o 4 godziny, można zakładać, że dany nauczyciel będzie miał kłopoty ze znalezieniem dodatkowych godzin pracy w szkole, a do tego dochodzi jeszcze 8 godzin tygodniowo dostępności nauczyciela w szkole.
Reasumując, władza obecna zamiast podnieść wynagrodzenie nauczycielom, to poprzez likwidację niektórych dodatków wynikających z KN na nauczycielach tylko zyska, a koszty dodatkowo będą musieli ponieść sami nauczyciele oraz samorządy, które i tak już nie mają środków finansowych, aby przekazać je na oświatę, za która powinien odpowiadać Rząd.
Cała ta reforma naszym zdaniem doprowadzi do tego, że największe koszty w przyszłości poniosą uczniowie i ich rodzice z tytułu przekazywania mniejszej wiedzy przez nauczycieli, ponieważ nauczyciele nie będą już w stanie, przy zwiększonym pensum przekazać wszystkich wiadomości i nowości jakie następują, ponieważ nie będą mieli czasu na dokształcanie się, jak również przygotowania do zajęć lekcyjnych przy reorganizacji jaka wejdzie po zmianach w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli.
Pan Minister Czarnek w swojej wypowiedzi w dniu 10.08.2021 roku na rozmowach grupy roboczej do prac nad awansem zawodowym nauczycieli wyraźnie powiedział, że wie, że nauczyciele przy obecnym pensum pracują ponad 40 godzin tygodniowo. Z tej wypowiedzi można wywnioskować, że Pan Minister zdaje sobie doskonale sprawę z tego, że przy zwiększonym pensum o 4 godziny, praca nauczyciela defakto wzrośnie do ponad 40 godzin tygodniowo i nie będzie za to dodatkowego wynagrodzenia, jakie zgodnie z Kodeksem Pracy nauczycielowi powinny się należeć z tytułu godzin ponad liczbowych.
Lista nauczycielskich obowiązków nie kończy się z ostatnim dzwonkiem. Pracę nauczyciele zabierają do domu albo poświęcają jej czas po zajęciach szkolnych – przygotowują się do lekcji, sprawdzają testy, planują zajęcia.
Nauczyciele wracają do szkoły o wiele wcześniej niż uczniowie, by przygotować nadchodzący rok szkolny.
Wprowadzenie obowiązkowego bycia w szkole dodatkowo 8 godzin tygodniowo, które to, jak wynika z założenia, będą poświęcane na:
– spotkania z rodzicami, czas na indywidualne rozmowy z rodzicami;
– konsultacje z uczniami;
– wycieczki szkole;
– doraźne zajęcia i aktywności związane np. z przygotowaniem akademii, wolontariatem;
– organizacja i opieka nad uczniami podczas np. dyskotek, zawodów sportowych, olimpiad, konkursów;
– rady pedagogiczne;
w ramach dostępności nauczyciela w szkole dla uczniów i ich opiekunów praca ta będzie wiązała się z przerywanym czasem pracy i nie zawsze będzie miała charakter dostępności w szkole jak to zakłada MEiN (np. wycieczki szkolne) jak również będzie się to wiązało w mniejszym lub większym stopniu z obciążeniem biurokratycznym.
Do tego dochodzą jeszcze niekorzystne zmiany czasu urlopu.
Przy takiej eksploatacji nauczycieli, przy nowym systemie, z podwyższonym pensum, żaden nauczyciel nie wytrzyma w pełni sił ponad 30 lat pracy, a nawet jakby któryś wytrzymał, to już nie będzie w stanie przekazać pełnej wiedzy uczniom. Niezagwarantowanie nauczycielom odejścia na emeryturę przy nowym systemie pracy spowoduje, że edukacja społeczeństwa zostanie zniwelowana a następne pokolenia nie będą miały szans na lepszą edukację. Dlatego też domagamy się ochrony praw nabytych poprzez przywrócenie art. 88.
Zastanawia nas również to, że Ministerstwo narzuca odgórnie nauczycielom prace w wolontariacie co jest sprzeczne z prawem pracy, ponieważ „wolontariat to dobrowolna, świadoma i nieodpłatna praca”, a „Instytucja, która korzysta z pomocy wolontariusza, ma obowiązek zawarcia z nim pisemnej umowy, jeśli współpraca ma trwać dłużej niż 30 dni. Umowa o wolontariat określa zwykle:
- czas trwania współpracy,
- minimalną ilość czasu, jaką wolontariusz zobowiązuje się poświęcić na współpracę,
- rodzaj pracy świadczonej na rzecz danego programu, projektu, organizacji czy osoby,
- ogólne warunki współpracy, np. czy wolontariusz pracuje pod kierownictwem konkretnej osoby.
Nawet jeśli w umowie o wolontariat czas pracy wolontariusza określony jest na taki sam, jak w przypadku pełnego etatu, to wolontariusz ma inne prawa i obowiązki niż pracownik zatrudniony na umowę o pracę – nie przysługuje mu np. urlop wypoczynkowy ani zasiłek chorobowy.”
Przewodnicząca
Krajowego Sekretariatu Oświaty
Bogumiła Augustynik
Comments are closed